Młodzieżowy Panel Obywatelski to 3-dniowa, ogólnopolska konferencja, którą zorganizowaliśmy we współpracy z Fundacją na Rzecz Praw Ucznia oraz Unią Rozwoju. Jej celem było stworzenie przestrzeni do dyskusji, wymiany myśli i wypracowania rekomendacji przez uczniów w zakresie rozwoju systemu edukacji, zwłaszcza w kontekście wyzwań, które uwypukliła pandemia COVID-19.
To na ona bowiem diametralnie zmieniła rzeczywistość polskiego szkolnictwa. W tamtym okresie większość uczniów kilkanaście miesięcy uczyło się w trybie zdalnym, bez bezpośredniego kontaktu z nauczycielami i rówieśnikami. W mediach politycy i publicyści szeroko dyskutowali o tym, jak powinna wyglądać szkoła po pandemii. My uznaliśmy jednak, że najważniejsze, by poznać zdanie samych uczniów i uczennic! Podczas trzech spotkań dotyczących innych aspektów życia szkolnego pytaliśmy głównie uczniów, między innymi o to, czego i jak powinni się uczyć uczniowie, jak wspierać uczniów i jak budować społeczność uczniowską. Wszystko po to aby wspólnie wypracować najważniejsze postulaty w tym zakresie i odpowiedzieć na pytanie - Jak system edukacji po pandemii powinien odpowiedzieć na te problemy i wyzwania?
Spotkanie 1. Czego i jak powinni się uczyć uczniowie w szkole po pandemii?
Pierwszy panel prowadzony przez Fundację na rzecz Praw Ucznia był skupiony na trwające ponad rok zamknięcie uczniów w domach i zatraceniu przez nich kontaktów społecznych oraz na konsekwencjach zdrowotnych tej sytuacji. Jako największe zagrożenie dla młodzieży wskazywano depresję oraz inne zaburzenia psychiczne, z którymi zmaga się nawet 20% dzieci. Tymczasem psycholożek i psychologów na około 20 000 polskich szkołach jest mniej więcej 10 800. Dodatkowo z dużą dozą prawdopodobieństwa, przewiduje się, że w okresie nauki zdalnej znacznie osłabły kondycja fizyczna oraz wzrok uczennic i uczniów.
Spotkanie 2. Czego i jak powinni się uczyć uczniowie w szkole po pandemii?
Stowarzyszenie Unia Rozwoju na swoim panelu zwróciło uwagę na to, jak mogą wyglądać pierwsze miesiące po powrocie do szkół po pandemii. Badania Banku Światowego wskazują, że uczniowie w trakcie nauki zdalnej przyswajają średnio nawet o 70% mniej wiedzy niż w warunkach stacjonarnych, a przecież już przed wybuchem epidemii wskazywano na przeładowywanie podstaw programowych szczegółową wiedzą teoretyczną.
Z tego powodu powrót uczniów do szkół zdawał się być początkiem beznadziejnej walki o nadrobienie strat edukacyjnych.
Spotkanie 3. Jak budować społeczność uczniowską w szkole po pandemii?
Ostatnie spotkanie, prowadzone przez stowarzyszenie Akademia Samorządów Uczniowskich poświęcono omówieniu jak wyglądały relacje społeczne i aktywność uczniów w trakcie pandemii. Punktem wyjścia do dyskusji były opublikowane przez zespół zdalnenauczanie.org wyniki badań, które dowodziły, że ponad połowa uczniów uważa, że ich relacje rówieśnicze w klasie przed pandemią były lepsze niż w trakcie nauki zdalnej. Także aktywność społeczna młodych ludzi w szkołach z konieczności przeniosła się do Internetu, co skutkowało spadkiem liczby osób angażujących się w oddolne inicjatywy.
Młodzieżowy Panel Obywatelski został przeprowadzony zgodnie z zasadami i dobrymi praktykami organizacji tego typu inicjatyw. Skład MPO był losowany z uwzględnieniem kryteriów demograficznych. Zapewniliśmy wszystkim uczestnikom przestrzeń do deliberacji, czyli dyskusji na temat aspektów danej sprawy, rozważanie różnych rozwiązań, racji, stanowisk za i przeciw.
